Achtergrond

Geleidelijke veranderingen kunnen ons ongemerkt verrassen. Kijk maar eens naar een foto van jezelf van 5, 10 of zelfs 20 jaar geleden. We groeien en ontwikkelen in de loop der jaren. De tijd laat zijn sporen na op ons lichaam. Datzelfde gebeurt in onze omgeving. De vervuiling neemt langzaam toe in onze onderwaterwereld. Een beek was eerst ongerept en is nu vervuild met troep. Een oceaan zat ooit vol met leven en nu bevinden zich er dode zones. De glasheldere meren, waar je vroeger als kind in kon zwemmen, zijn nu troebel, vol met algen en schadelijke planten.

Gezien de langzame veranderingen over tijd, en het geleidelijk verlies van kennis over gezonde ecosystemen over generaties, verschuift onze uitgangswaarde (baseline). Milieunormen verlagen. Mensen merken veranderingen in plassen en meren niet op of herinneren zich het niet meer. Veranderingen hebben in de loop der jaren ongemerkt plaatsgevonden (denk maar aan het terugkijken naar die foto van jezelf van jaren geleden). Plassen en meren zien er anders uit, proeven anders en voelen anders dan voorheen. Elke generatie ervaart de onderwaterwereld anders.

In de jaren ‘90 heeft een groep jonge, ambitieuze duikers indrukwekkende grotduiken gemaakt in Noord-Florida, bij de Wakulla Springs. Zij hebben allerlei onderzoeksgegevens verzameld. Daarbij merkten zij op dat het helderblauwe water steeds donkerder werd. Het vormde op een gegeven moment zelfs een onbegaanbare barrière. Daarnaast gingen nitraat-levels omhoog en algen groeiden groter. De boten met glasbodem, die in het verleden jaarlijks honderdduizenden toeristen rondleidden bij de Walkulla Springs, moesten stoppen met deze rondvaarten.

Het duikteam besloot daarom om in actie te komen, met als doel het beschermen van de (door hen eerder ontdekte) onderwaterwereld. Zij hebben samenwerking gezocht met de overheid en andere organisaties. Duizenden uren werk is erin gestoken, verschillende onderzoeken zijn verricht. Uiteindelijk heeft het team kunnen aantonen dat er een directe connectie was tussen het rioolwater wat uit de stad Tallahassee (Florida) kwam en het water wat de bron bereikte. Tevens heeft de groep jonge duikers de stad zover gekregen dat 250 miljoen dollar is geïnvesteerd in het opnieuw aanpassen van de afvalbehandeling.

Het team realiseerde zich dat het verhaal van de ecologische achteruitgang niet uniek is voor de Wakulla Springs. Daarom begonnen de leden uit dit internationale duikteam een wereldwijd initiatief om (veranderingen in) de gezondheidstoestand van lokale wateren te documenteren en te volgen. Ze kregen steun van zowel andere duikers als wetenschappelijke onderzoekers en ontvingen financiële vergoedingen. Het resultaat is Project Baseline!